Please use this identifier to cite or link to this item:
https://elibrary.tucl.edu.np/handle/123456789/11241
Title: | पाठयक्रम अनुरूपताका आधारमाकक्षा ९ र १० का नेपालीपाठयपुस्तकमा समाविष्ट कविताहरूको अध्ययन {Paṭhayakram anurupataka adharamakakṣa 9 ra 10 ka nepali paṭhayapustakama samaviṣṭa kavitaharuko adhyayana} |
Authors: | निरौला Niraula, पर्शुराम Parsuram |
Keywords: | भाषा पाठयक्रम bhasha pathayakram;नेपाली पाठयपुस्तक Nepali Patyepustak |
Issue Date: | 2013 |
Publisher: | Faculty of Education |
Level: | Masters |
Abstract: | यो शोत्रपत्र कक्षा ९ र १० का कविता विधामा मात्र केन्द्रित रहेको छ । कविताकासंरचनात्मक पक्षको आधारमा प्रयुक्त कविताको अध्ययन विश्लेषण गरी तिनीहरूमा यथायपक्षको खोजीनीति यो शोधपत्रले गरेको छ । पुस्तकालयीय विधिलाई आत्मसातगरेको याशोधपत्रले कविताको सद्धान्तिक अवधारणा प्रस्तुत गर्दै कविताका तŒवहरूका आधारमा नप्रयुक्त कविताको अध्ययन गरी सम्बन्धित तह र कक्षामा अध्ययनरत विद्यार्थीको बौािद्धकक्षमताअनुरूप भएनभएको हेर्ने काम समेत गरेको छ । कक्षा ९ र १० का लागि पाठयक्रमलतयार पारेका सिकाइ उपलब्धि र सो अनुरूपका कविता शिक्षणका क्रियाकलापको अध्ययनगरिएको यो शोधपत्रले कवितालाई छनोट र स्तरणको आधारमा अध्ययन गरी भएकाकमीकमजोरीका बारेमा सल्लाह सुझाव पनि अघि सारको छ । पाठयक्रमले निर्धारण गरेकाकविता विधाका क्षेत्रहरू नीति÷संस्कृति, सामाज र प्रकृतिलाई नै कवितामा समावेशगरिएका छन । कक्षा ९ मा ३ र कक्षा १० मा ३ गरी ६ वटा कविताको शीषक विधान, छन्दर लय, संरचना, दृष्टिविन्दु, विषयवस्तु भावविधान, बिम्बालङकार र भाषाशैलीलाई याअध्ययनले हेरेको छ । कक्षा ९ र १० को नेपाली पाठयपुस्तकहरूले पाठयक्रमअनुरूप नकवितालाई छनोट गरको पाइयो भने छनोट र स्तरणमा त्यति ख्याल नगरेका झल्को पनिप्रस्टै देखिएको छ । कक्षा ९ र १० का नेपाली पाठयपुस्तकमा समावेश भएका कवितामा शब्द छनोटगर्दा भाव जटिल बनाउन शब्द मात्र थुपारेको स्थिति वसन्तरसत्य सन्देश कवितामादेखिएको छ । वसन्त, सत्य सन्देश, प्रश्नोत्तर र भिखारी कवितामा बढी तत्सम शब्दकाप्रयोग भएको छ भन भिखारी कवितामा आगन्तुक शब्दको प्रयोग प्रशस्तै भएको छ ।प्रश्नोत्तर कवितामा प्रश्न र उत्तरको शैलीले बुझ्न सहज नै छ भन वैशाखकविता सरसपूणछन्दयुक्त प्राकृतिक विषयवस्तुको वर्णन गरिएको कविता भएकाले पनि विद्यार्थीले यसलाइकेही घुमाउरो जटिल शब्दसंयोजन भए पनि बुझ्न मन गरेको पाइयो । शहीदहरूका सम्झनामा कविता गीति लयको कविता भएकाले यसलाई रमाइलो मानेर पढने र यसकाभावबोधमा पनि त्यस्तो साह्रोगाह्रो परेको देखिएको पाइएन । यो अध्ययनले कक्षा ९ र १० का नेपाली पाठयपुस्तकमा समावेश भएका ६ वटाकविताको पाठयक्रमअनुरूपता र संरचनात्मक अध्ययन–विश्लेषणलाई समेटको छ । धेरकुराहरू पाठयपुस्तकका कविताले समेटे पनि छनोट र स्तरणलाई ख्याल गर्न नसक्दा कक्षा९ का कविता कक्षा १० का कविताभन्दा अलि गाह्रा र अफ्ठयारा पर्न गएकाले तिनीहरूकासमायोजन गर्नुपर्ने आवश्यकतालाई यो शोधपत्रले औंल्याएको छ । |
URI: | https://elibrary.tucl.edu.np/handle/123456789/11241 |
Appears in Collections: | Nepali Language Education |
Files in This Item:
File | Description | Size | Format | |
---|---|---|---|---|
cover(1).pdf | 80.65 kB | Adobe PDF | View/Open | |
chapter(1).pdf | 426.25 kB | Adobe PDF | View/Open |
Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.