भाषिक सीप विकासका दष्टिल कक्षा दसका नपाली पाठयपस्तकका विश्लषण {Bhaṣika sipa vikasaka daṣṭila kakṣa dasaka napali paṭhayapastakaka bislaṣaṇa}

Abstract

स्तुत अध्ययन भाषिक सीप विकासका दृष्टिले कक्षा दसका नपाली पाठयपस्तकको विश्लषणमा आधारित भएकाल शक्षिक सत्र २०७५ सालका जिल्लाका कक्षा दसमा अध्यापन, नेपाली भाषाका शिक्षाविद, पाठयक्रमविद र शिक्षकहरूलाइ जनसङख्याका रूपमा लिइएको छ । पस्तत शाधकाय अध्ययनका लागि शक्षिक सत्र २०७५ मा काठमाडा जिल्लाका कक्षा १० मा शिक्षण गन शिक्षकहरूलाइ जनसङख्याका रूपमा लिइएका छ । काठमाडा जिल्लामा रहका कक्षा १० का सम्पण शिक्षकहरूलाइ लिएर शाधकाय गन सम्भव हुदैन त्यसैले २०७५ सालमा अध्यापन गन काठमाडा जिल्लाका सामदायिक विद्यालयका ५ वटा र सस्थागत विद्यालयका ५ वटा गरी १० जना शिक्षकहरूलाइ जनसङख्याका रूपमा लिइएका छ । त्यसै गरी नपाली भाषा शिक्षा विभागका ५ जना शिक्षाविद र नपाली पाठयक्रम निमाण पाठयवmमविद ५ सबगरी २० जना पतिनिधि नमनाका छनाट गरिएका छ । पस्तत शाध कायमा नपाली भाषाका पाठयक्रमविद, शिक्षाविद र कक्षा दशमा अध्यापन गन निजी तथा सरकारी विद्यालयका शिक्षक शिक्षिकालाइ निधारित फारम भराइ त्यसबाट पाप्त हन आएका सचनालाइ पाथमिक स्रातका सामगीका रुपमा लिइएका छ । पस्तत अध्ययनमा शाधपत्रहरु, पुस्तकहरु, पत्रपत्रिकामा पकाशित लखकलाइ द्वितीय स्रातका सामगी मानिएका छ । यिनको उपयाग पाथमिक स्रातका सामगीका विश्लषण सन्दभमा गरिएका छ । यस शोधकायको निष्कषमा माध्यमिक तहमा भाषिक सीपहरु उत्कष्ट छन जसलाइ पाठगत आधारमा क्रमबद्ध रुपमा राखिएका छ । भाषिक सीपहरु सनाइ र बालाइलाइ कम महत्व दिइएका छ भन पढाइ र लखाइलाइ बढी पाथमिकता दिएका छ । बालाइ सीपका विकास गनका लागि वान गर्दा स्पष्टता भाषिक शद्धता, पभावकारिता, गति, यति, लय र हाउभाउ विशष ख्याल गरिएका छ । सनाइ सीप विकाससम्बन्धी अभ्यासहरु भाषा पाठयपस्तकमा कम छन भन पढाइ र बालाइ सीपसम्बन्धी भाषा पाठयपस्तकमा उत्तिक अभ्यास छन भन लखाइ सीपलाइ भाषा पाठयपस्तकल बढी जाड दिइएका छ । लखाइ सीपमा बढी जाड दिँदै पढका विषयका मख्य– मुख्य बदा टिपाट गन र साराश लख्न लगाइएका छ । माध्यमिक तहमा उपयक्त शलीमा र ढाचामा सवाद र वादविवाद लखनमा जाड दिइएका छ । लिखित अभिव्यक्तिका क्रममा व्याकरणका आधारभत नियमहरुका पालना गनका साथ भाषिक पाठमा आधारित भई लिखित रुपमा स्वतन्त्र मालिक र सिजनात्मक अभिव्यक्ति पकट गरिएका छ । माध्यमिक तहका कक्षा दसका नपाली विषयका शिक्षकलाइ पश्नावली फाराम भन लगाउदा पाप्त भएका जानकारी अनसार सरकारी र निजी दुब विद्यालयका अधिकाश शिक्षकहरुलाइ भाषिक सीपमा निजी विद्यालयका शिक्षकल राम्रा जानकारी दिइएका पाइया । नपाली पाठयपस्तकमा भाषिक सीप उपयक्त दखिन्छ र ती सीपहरु अभ्यासलाइ आधार मानी शिक्षण गरमा प्रभावकारी हुने दखिन्छ ।